تعیین ارزش اقتصادی و تخصیص بهینه آب کشاورزی سد پیشین شهرستان سرباز

چکیده مطالعه حاضر برای تعیین ارزش اقتصادی و تخصیص بهینه آب کشاورزی سد پیشین با توجه به الگوی کشت بهینه انجام شد. برای این منظور بهره برداران از آب سد پیشین بر اساس دسترسی به آب به دو طبقه همگن تقسیم و داده های مورد نیاز منطقه از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده در هر طبقه جمع آوری شد. سپس به کمک برنامه ریزی خطی معمولی و برنامه ریزی آرمانی وزنی با اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در دو راندمان آبیاری 35 درصد و 45 درصد، الگوی بهینه کشت در دو طبقه را تعیین و با توجه به آن ارزش اقتصادی یک متر مکعب آب تعیین و بر اساس آن اولویت استفاده از آب کشاورزی منطقه مشخص گردید. نتایج نشان داد الگوی کشت فعلی با الگوی کشت بهینه متفاوت است و از نهاده آب بطور بهینه استفاده نمی شود. میانگین ارزش اقتصادی یک مترمکعب آب در مدل برنامه ریزی خطی معمولی در کل منطقه 075/2841 ریال و در مدل برنامه ریزی آرمانی وزنی 5/1693 ریال محاسبه شد. ارزش اقتصادی آب محاسبه شده نشان می دهد که آب بهای دریافتی از کشاورزان از ارزش اقتصادی آن کم تر است. توصیه شد، با توجه به مازاد آب موجود، مدیریت تخصیص آب به گونه ای انجام شود که سطح زیر کشت توسعه پیدا کند، آب بهای دریافتی از کشاورزان معادل ارزش اقتصادی باشد همچنین به خاطر عدم الگوی کشت، مسئولان مربوطه بایستی با توجه به اقلیم آب و هوایی و سایر سیاست های کشاورزی، الگوی کشت اقتصادی مناسبی را مطابق ظرفیت آبی و مزیت نسبی محصولات برای پیشرفت کشاورزی منطقه تدوین نمایند.